(โครงการภาพยนตร์กับผู้สูงอายุ)
Randi Chandler : "Let... let me finish. However... My heart was broken - cause it's always gonna be broken, and I know yours is broken, too - but I don't have to carry it. I said things that... I should fuckin' burn in hell for what I said to you."/"ขอ..ขอให้ฉันพูดให้จบ ยังไงก็ตาม...ใจฉันสลาย -เพราะมันพร้อมจะแตกสลายเสมอมา และฉันรู้ว่าใจคุณก็เหมือนกัน - แต่ฉันไม่จำต้องแบกรับมันไว้ ฉันเคยพูดในสิ่งที่....ฉันสมควรถูกเผาด้วยไฟนรกสำหรับสิ่งที่ฉันเคยพูดใส่คุณ"
Lee Chandler : "You don't see it. And I don't know what to s... I know you understand me. I-I-I gotta go. Sorry./คุณไม่เข้าใจมันหรอก และผมก็ไม่รู้ว่าจะพูดอะไ..ผมรู้ว่าคุณเข้าใจผม...ผ ผ ผม ต้องไปแล้ว ขอโทษนะ"
Manchester by the Sea
บันทึกสนทนาสกัดบทเรียนจากภาพยนตร์ เรื่อง Manchester by the Sea
วันที่ 24 กรกฏาคม 2561
โดยหอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) ร่วมกับศูนย์ฝึกสมองโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และ บริษัทชีวามิตร วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด
ณ ห้อง 370 ชั้น 12 อาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
ผู้ร่วมสนทนา คุณหญิงจำนงศรี หาญเจนลักษณ์ ผศ.นพ.สุขเจริญ ตั้งวงษ์ไชย และ นิธิวัฒน์ ธราธร หนึ่งในผู้กำกับภาพยนตร์พรจากฟ้า ดำเนินรายการโดย สัณห์ชัย โชติรสเศรณี
เรื่องย่อ : ลี แชนด์เลอร์ ภารโรงวัยกลางคน ที่เอาแต่ดื่มเหล้า ทะเลาะวิวาท ไปวันๆ จนวันหนึ่งโจพี่ชายของเขาจากไปอย่างไม่คาดคิด ทำให้ลีต้องเดินทางกลับบ้านเกิดที่เมืองแมนเชสเตอร์ รับหน้าที่ดูแลแพทริกหลายชาย พร้อมเผชิญกับอดีตอันปวดร้าวที่เขาซุกซ่อนไว้ หลังแตกแยกกับแรนดี้ อดีตภรรยา ที่นำไปสู่ความแตกสลายและความรู้สึกผิดอันเป็นตราบาปที่เขาซ่อนอยู่ภายใน
คุณหญิงจำนงศรี ได้เล่าถึง New Hampshire ซึ่งเป็นที่ตั้งของ เมือง Manchester และพูดคุยเกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องนี้ไว้ว่า
"ที่จริงไม่ได้รู้จักตัวเมืองนี้ แต่แถบ New Hampshire รัฐที่เมืองนี้ตั้งอยู่นี่รู้จักดี เวลาขึ้นไปทีไรมันก็หนาว หนาวแบบมากๆ หนาวจริงๆ ความทรงจำของตัวเองเวลาที่ไป New Hampshire บังเอิญไปตอนอากาศหนาวทุกที ...ติดใจอยู่อย่างเพราะเกี่ยวกับความตาย ไปพักอยู่ที่เป็นอินนะคะ เป็นบ้านที่เขาให้เช่ากึ่งโรงแรม วันหนึ่งลงมาตอนเช้าจะเห็นในตัวโรงแรมตรงห้องนั่งเล่นเป็นเหมือนหลุมฝังศพ บนนั้นเขียนชื่อผู้หญิงคนหนึ่งระบุว่าพบศพเธอตายในน้ำแข็ง เพราะว่าเธอไปตามหาคู่รักที่ทรยศกับเธอ แล้วมีคนพบศพเธอในหิมะ เวลาไป New Hampshire จะนึกถึงเรื่องนี้ แล้วก็พอมาดูหนังเรื่องนี้ก็รู้สึกว่ามันโยงได้ ถึงความหนาวและความแข็งของดินมันขุดไม่ลง"
"สำหรับตัวเองนะคะ หนังเรื่องนี้ถ้าสังเกตให้ดี มันเริ่มระหว่างไฟ กับน้ำแข็ง Fire and Ice ซึ่งไปโยงกับคู่ต่อสู้หลักของ Lee นั่นคือ ราคะ กับ ความโกรธ โทสะ มันเป็นสองตัวเลยที่เล่นตลอดตั้งแต่ต้นจนจบแล้วเขาแพ้ แต่ถ้าสังเกตดูให้ดี ๆ ...เรื่องความโกรธคือจะโกรธตัวเองเป็นหลัก แล้วถ้าเขาถูกลงโทษ หรือถูกจับเข้าคุกปัญหานี้อาจจะเบาลง แต่เขาต้องลงโทษตัวเองตลอดเวลา อันนี้ถ้าพูดถึงไฟ ไฟข้างในที่เป็นปัญหา แต่จุดที่อาจจะร้ายกว่าไฟหรือโทสะ อาจจะเป็นราคะ เป็นสองนี้ที่หนังทั้งเรื่องพยายามจะบอกเรา มันเป็นปัญหาของมนุษย์
ดูครั้งแรกไม่ได้เห็นอันนี้ แต่ดูครั้งที่สองเห็นราคะเป็นศัตรูที่เขาเอาชนะไม่ได้ ตัวโทสะตัวโกรธ โกรธตัวเองนี่เขาชนะได้แล้วนะ เพราะว่าตอนที่เขาเอาปืนพวกนั้นไปขาย แล้วซื้อมอเตอร์แล้วจะเห็นฉากที่เขามีความสุขมากบนเรือ ยิ้มเชียว เห็นหลานชายพาผู้หญิงไปขับรถ ขับเรือ ตอนนั้นเรารู้สึกว่าเขาจะอยู่ที่ Manchester on the Sea ได้ เพราะเขา beat it แล้ว เขาเอาชนะความโกรธตัวเองแล้วเขายกโทษให้ตัวเองได้แล้ว ณ จุดนั้น แต่เสร็จแล้วพอลงจากเรือ พบภรรยาซึ่งเขารักมาก ฉากนี้เป็นฉากที่เขาแพ้ราคะ เขาเลยถึงต้องหนี Manchester on the Sea
"จริง ๆ แล้วราคะมันเป็นปัญหามากกว่าโทสะ เขาก็ลงโทษตัวเองอยู่นั่นแหละ เพราะเขาเอาชนะมันไม่ได้ ตอนที่เขาอยู่ Boston งานของเขาถึงแม้งานจะเป็นแค่ภารโรงก็ตาม แต่สิ่งที่เขาเจอตลอดเวลาคือ โกรธกับราคะผู้หญิงที่อยากจะนอนกับเขา พวกคนที่ด่าว่าเขา ถ้าถามว่าในสายตาตัวเองเฉพาะผู้ชายคนนี้มันจะมีวันจบไหม จะมีตอนจบที่เขารักตัวเองได้ไหม มันไม่มีคำตอบนะคะ ในนี้ไม่มีคำตอบเลย เพราะว่าเขาก็วนไปที่จุดเริ่มต้นอีกนั่นแหละ แต่คล้ายๆ ว่าช่วงที่ Joe ตายแล้วก็ศพฝังไม่ได้ มันคล้ายๆ เป็นช่วงของการท้าทายว่าเขาจะเอาชนะมันได้ไหม น่าสนใจมากเลย เวลาเราดูหนังเรื่องนี้ ขอโทษนะคะต้องขอกลับมาว่าจริงๆ แล้วมันเป็นพื้นฐานของการสอนของพระพุทธองค์เลยว่า เกิดมามันทุกข์ แล้วเหตุของทุกข์ก็คือ ราคะ กับโทสะ เพราะว่าหลงตัวเองเป็นหลัก แล้วก็เป็นเหตุของปัญหาทุกอย่าง ข้อสำคัญคุณหาสมุทัยได้หรือเปล่า เหตุของทุกข์นั้น เหตุของราคะ กับโทสะนั้น คุณหามันได้รึเปล่า ใช่ไหมคะ ทุกข์ สมุทัย แล้วคุณถึงจะไปถึงการนิโรธ หรือการจบลงของทุกข์ มันน่าสนใจมากๆ เลย
"ประการที่สองคือมองหนังเรื่องนี้เป็นหนังผู้ชาย คือตัวละครที่น่าสนใจเป็นผู้ชายหมด แต่จริง ๆ แล้วมันซ่อนความน่าสนใจไว้ในตัวร้ายทั้งหลาย ที่เป็นผู้หญิงคือเมียทั้งสองคนเลย ถ้าเอาตัว Lee เป็นตัวตั้ง เธอก็เป็นคนที่ทำลายเขาโดยการไม่อภัยในช่วงต้น แล้วเธอยังมาทำลายเขาต่ออีกด้วยการทำให้เขาอยู่ใน Manchester on the Sea ไม่ได้ เพราะเราดูแล้วหละว่าตอนเขาอยู่บนเรือเขายิ้มแย้มแจ่มใสทุกอย่างมันจะไปได้แล้ว เขาอาจจะมาเป็นเจ้าของเรือกุ้งเหมือนกับพ่อ พี่ชายเขาหรืออะไรก็ได้ แต่เธอก็ด้วยการส่งการอภัย หรือการบอกของเธอมันทำให้เขาแพ้ Manchester on the Sea อยู่ดี เพราะงั้นผู้หญิงเป็นผู้ร้ายทั้งหมดเลยในเรื่องนี้ "
ติดตามเนื้อหาทั้งหมดได้ที่: