Poet: Chamnongsri Rutnin
Translation: Thepsiri Suksopa and Chamnongsri Rutnin
เขียน: คุณหญิงจำนงศรี (รัตนิน) หาญเจนลักษณ์
แปล : เทพศิริ สุขโสภา และผู้เขียน
เมล็ดกล้าในดินกร้าว
ดินโกรธ แดดกร้าว กระด้างดังอิฐเผา ร้าวเป็นรอยๆ เด็กน้อยเท้าเปล่า กระโดด โหยงเหยงวิ่งผ่าน ทำเมล็ดมะขามหล่นกระเด็นผลุบลงในรอยร้าว
ลึกลงไป ลงไป ยิ่งลึกก็ยิ่งร่มเย็น เมล็ดมะขามขอบคุณดิน
ดินเงียบ นิ่งเฉย
สองสามวันผ่านไป เมล็ดน้อยนิ่งคอยในรอยแตก เมื่อตกค่ำก็ดื่มน้ำค้างจากดวงดาว มันสงสารดินกร้าวที่ไม่เคยฟังเสียงหัวเราะ นกร้อง แมลงกรีดปีก ไม่เหมือนตรงที่เจ้าเมล็ดเคยอยู่
ที่โน่น ต้นมะขามแม่แผ่เงาให้เด็กๆ วิ่ง นกก็ร้องเพลงจากใบพุ่ม แผ่นดินตรงนั้นยิ้มนุ่มคลุมด้วยใบร่วงนับล้าน
เมล็ดน้อยฝันว่าสักวันมันจะเป็นไม้ใหญ่ ผืนดินกร้าวร้อนจะอ่อนนิ่ม แย้มยิ้มกับเสียงใบไม้ร่ายลมและ
เสียงเด็ก แดดทองจะสาดลอดใบเป็นประกายไหวระยับบนดินชุ่ม เมล็ดเล่าฝันให้ดินฟัง แต่ดินนิ่ง
เงียบเฉย
Picture: Thepsiri Suksopa
วันหนึ่ง ฟ้าครึ้มเมฆข้น ฝนตก แต่ดินก็ยังคงแข็งกร้าวเหมือนเดิม
เมล็ดน้อยรีบดื่มฝนที่หล่นไหลลงรอยร้าว ฝนตกซ้ำสลับแดดแผดกล้า เมล็ดอ้วนขึ้น อ้วนขึ้น รากขาวเหยียดพ้นเปลือกสีน้ำตาลนุ่ม
เจ้าเมล็ดขอให้รากได้เกาะและอาศัยความฉ่ำชุ่มของดิน
ดินบึ้งใบ้ ไม่เปลี่ยนแปร
หน่ออ่อนปริเปลือก แทงยอดขึ้นไขว่คว้าหาแดด แต่รากกลับลงเกาะกอดดินกร้าน ดุจนิ้วน้อยๆ ชอนหารอยนุ่ม เมล็ดส่งฝันซ่านสู่หน่อเขียวและรากขาว
เจ้ารากซับพลังฝันไว้มากกว่าหน่อหลายเท่า อาจเพราะมันจะต้องอดทน เสาะคั้นรสข้นจากดิน ครั้นฝนตกอีกครั้ง ความฝันในรากก็คละเคล้ากับน้ำฝน
หยาดฝนอิ่มฝันกล่อมดินให้นุ่มทีละน้อย รากร่าเริงเติบโต แตกตัว แขนขาเหยียดขยายในแผ่นดินที่เริ่มอ่อนโยน
ดินยังคงเงียบ หากความเงียบนั้นไม่กระด้างดังแต่ก่อน
ทุกๆ วัน รากน้อยค้นพบความอุดมในดินดาน
ดินอุ่นพูนเพียบด้วยเชื้อชีวิตเกินคิดฝัน หน่ออ่อนกลายเป็นกล้าไม้ แตกใบเล่นลมทอดเงาบนผืนดินสีอิฐ ซึ่งปิดซ่อนรากไว้จากสายตาคน สัตว์ และแสงแดด
กล้าไม้อ่อนยิ่งดกใบ ร่องดินแล้งก็เลือนละลาย รากไม้ได้พลังจากดิน เริ่มเปลี่ยนจากขาวเป็นน้ำตาลเข้ม
ดินเฝ้าหวงห่วงรากไว้ ให้แมลงไร้ปีก ให้หนอนไร้ตาซึ่งรักความเงียบและความมืดมน คงอีกหลายปี กว่าไม้อ่อนต้นนี้จะเป็นมะขามใหญ่ ให้ร่มเงาแก่เด็กและนกมาโลดเล่นร้องเพลง
ภายใต้ผืนดิน รากไม้ร้อยรัดดินอุ่นอย่างละมุนและเข้าใจ รากกับดินหล่อเลี้ยงต้นอ่อน โอบอุ้มให้ทรงตัวจนเติบโตเป็นไม้รุ่น
หากใครได้เห็นมะขามต้นนี้ด้วยตาตนเอง จะรู้ว่าภายใต้ผืนดินนั้น มีสิ่งมากมายเกินกว่าจะอธิบายได้
Picture: Thepsiri Suksopa
The Angry Earth and theTamarind Seed
The earth was red-brown, hard and angry. As it lay facing the glaring sun, a passing child dropped a tamarind seed.
The seed hit the earth, skidded and fell into a crack in the dry earth. Though the surface of the sun-scorched earth was so hot that the bare-footed child had to skip as he ran, the crack was deep and shady. The tamarind seed thanked the hard earth for the hospitality.
But there was no reply.
For a few days the tamarind seed lay in the crack. Each night it watched the stars and drank moisture from dews. It felt sorry for the brown earth for being so lonely. The seed was sure about the loneliness because there was neither song of birds, nor laughter of children, not even chirps of crickets and cicadas.
There had been all these sounds in the place from where the seed had come. There, children loved to play under the big tamarind tree; and the birds – how they chattered and warbled among those large spreading branches! There, the earth was soft and smiling, carpeted by a million tiny tamarind leaves.
The little seed lay in the crack dreaming that one day it would grow into a large spreading tree. It dreamed that the rough, angry earth would grow soft and yielding, and smile at the rustling of leaves and the games of laughing children. It dreamed of sunlight filtering through tamarind leaves in shining flecks of gold, and dancing dainty little dances on the cool earth.
It spoke of these dreams to the earth.
Still there was never a hint of a reply.
Then, rain fell. The earth remained hard. Rainwater ran from its angry face into the cracks. The little tamarind seed drank all it could. Rain came again and again, alternating with the hot parching sun.
The seed swelled, and a little root finally broke through the velvet-brown jacket. The root was white and tender. The seed asked the earth to let the little thing cling and draw nourishment from it.
The earth remained as hard and silent as ever.
A soft green shoot broke through a split in the brown jacket. It reached upward for the sun. Not so the root. It clung to the earth and probed for soft places with its minute white toes.
The seed’s dreams flowed into the green shoot, and into the white root. Somehow, more – much more – went into the root. Perhaps it was because the root needed the patience and strength of dreams to seek nourishment from the sullen earth.
The dreams flowed from the tiny ends of the tender white root into the earth. When rain came, the dreams in the root mixed with the rainwater. Little by little the dream-drenched water made soft places in the earth. The root was filled with exuberance. It grew and spread with happiness.
Its little ends made their ways into the increasing softness of the still silent earth.
The silence was no longer harsh.
Day by day the root discovered more and more richness in the dark soil – even more than in the dreams. There was a wealth of nourishment in that dark earth.
Meanwhile a seedling had appeared. It soon turned into a sapling that loved to play with the wind and throw its slim shadow on the red-brown earth that hid the root from the sight of animals and people and the sun.
As the sapling grew day by day, the last vestiges of the red-brown earth’s anger gradually faded.
The earth kept the root, which was taking on the earth’s own brownness and strength for the friendship of wingless insects and eyeless earthworms that understood darkness and silence.
It would be many years before the sapling would become a large shady tamarind tree that could shelter laughing children and singing birds.
Picture: Thepsiri Suksopa
Under the ground, the spreading root veined the dark strong earth in a tacit understanding. Together they gave the young tree nourishment and support.
But if you had seen the smiling resilience of the growing tree, you might think, as I do, that there was much more than mere nourishment and support.
I would describe the ‘much more’ had I been good at explaining things intangible…..
หมายเหตุ: ภาพเขียนของเทพศิริ สุขโสภา จาก สมุดบันทึกนิทาน ผลิตโดย บริษัทร่มเรือน จำกัด