Search Results

Ussiri Thamachote The S.E.A. Write Award 1981 Collection : Khunthong, You Will Return at Dawn Translated: Chamnongsri L. Rutnin จาก เรื่อง บนเส้นทางของหมาบ้า ในรวมเรื่องสั้นชุด ขุนทองเจ้าจะกลับเมื่อฟ้าสาง ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2524 ของ อัศศิริ ธรรมโชติ Illustration: Indigo The fiery heat of the sun bakes the small laterite road that leads to the village. The roadside shrubs droop in the heat, their leaves so weighed down by the dry red dust that they hang unmovable in the wind. The sun rides high in the bright empty sky. Its hard, hot rays stream down onto the rough laterite road that is deserted by animals and wayfarers this midsummer noon. In the distance where the road winds down the small rise in the dry ground, a small black speck comes jigging into view. As it moves, it takes the shape of a four-legged animal heading straight toward the village…… It is a dark brown dog, terribly thin, covered with dry red dust. Something invisible needles it into a consistent state of fear, for it runs at an even pace, neither fast nor slow, never seeming to tire. Its eyes are opened wide -- empty and staring, like the eyes of a sinful, aimless, unhappy human being. In a house by the side of that road, a rough and simple house like those of all, the villagers, a thin old man glares furiously at his young wife. The hair on his head is wispy and scarce, its black strands outnumbered by silvery grey ones. It sticks up haphazardly, catching the meagre sunlight that shines through the slits in the bamboo walls. His pathetic skeleton-like body is bare above the checkered sarong that he usually wears when in the house. Is she in love with another man? Suspicion grows as he looks at his young wife who half reclined on the bed. Though she has borne him two children, not a man in the village would refuse the lushness of a body like hers If she offered it. Maybe she has, Lately, she has always been reluctant when he wants to make love to her. "What's the matter? The children aren't home,” he tries to suppress the tremble in his voice. "I'm bored with It. You take so long each time,'' she makes a move to open the shutters. ''What d'you expect, I'm not a young man, Don't you open those shutters!'' he says menacingly. ''Then act like an old man!' ' she throws back at him, “Why do it in the daytime. It's darned hot!'' ''Eh, eh!" he cries, ''It hasn't always been like this. Who have you been playing around with? Who's been f.....ing you that's made you so bored with me? I'll kill you If I catch you at it!'' He jabs his finger at her face, literally jumping around in jealous fury. ''You've gone mad! Sex has made you mad,'' she shouts and steadies herself as he charges at her. A sharp push at his bony chest makes him stagger back. And as she rises to her feet, he hits her on the mouth with the veined and boney back of his hand, It is strong enough to make her fall back into her former position. She touches her bleeding lips with her slim hand, looking up at his glittering eyes as he looms over her. ' 'This is what you're good at, isn't it,'' she sneers, her full breast heaving under panung (1) that is wrapped around it. As she looks at his awkward, corpse-like body, she thinks of the day, long ago, when she eloped with him, leaving her father's home, to live with him here in this house by the laterite road. He was handsome and as strong as an elephant. His love-making was forceful, and yet gentle: as soft as the wind and as unyielding as a rock. All those qualities have been sapped by time. His journey has been longer than hers -- much longer. Sexuality in him has grown sick and decrepit. It is no longer under his control. He has changed into another man -- pathetically filled with lust and jealousy. To her, this state of things is agonizing and unbearable. ' 'You are going mad,'' she says out of bitterness rather than intention. ''Yes, mad. You unfaithful bitch!'' he screeches, his clawlike hands aiming at her throat. She throws herself at him with an unexpected force that throws him against the bamboo wall of the hut. She hears him swearing and cursing as she races out of the door. The young woman runs towards the laterite road, one hand holding the knot of the panung above her breast, the other pulling its hem above her knees. Looking back, she sees him right behind her. As she is just about to cross the road to the paddy field on the other side, she hears his frantic call, "Rabid dog! Stop, stop. Don't cross the road, that dog has rabies.” She stops and feels her knees turning to water so that she has to sit down in the dust beside the road. The deathly thin dog covered with red dust passes in front of her. It turns its empty eyes on her, snarls, and runs straight ahead on the empty road, never changing its pace. It runs on steadily at the same unchanging pace. Its tail hangs stiffly between its hind legs. She remains sitting in a heap on the ground, sobbing with fear and anger. ''The dog has rabies,' ' he is standing behind her. ''Lucky it didn't bite you.'' Still breathing hard, he bends down to touch her bare shoulder and says in a slow, lingering tone. ''If it had bitten you, you would have died like Ai Pan last year. Remember how he wailed and howled like a dog before he died? Come on, let's go home. I'm not angry anymore.'' On the bed in the dim light of the tightly shuttered house, the elderly man toils over his wife's body. He tries again and again to retrieve the virility of his youthful years, to have it at his beck and call as it once used to be. It feels to him like trying to climb a steep hill with aching legs that oppose his will at every step. Something in him has become either treacherous or crippled beyond recall. The young woman lets her old husband move on her body without much expectation. She knows that his efforts are futile without some great miracle. With the light that seeps into the house, she can see the sweat bath his wrinkled face. Their breathing, his and hers, sounds loud against the breath of the wind outside. She looks into the depth of his eyes. They are staring aimlessly, empty of thought, but filled with senseless pain -- like the eyes of the rabid dog! She thinks of the dog that ran past her on the laterite road.... The thin, dust-covered dog runs straight ahead on the laterite road leading into the village. The sun has moved in the direction of the tall mountain range. Its heat has eased somewhat. The dog runs past the grass and shrubs whose leaves are weighed down by the heavy red dust from the laterite. It is running at a slower pace and a stiffer gait than before. It goes on running past roadside houses and barns that look benumbed by the depressing heat of the summer afternoon. It lets out low painful cries. Its breathing is hard and loud. Sticky saliva trails from its stiff jaws……… The small boy watches his father searching the shelf with quick nervous movements for sometime before asking, ''What are you looking for?'' His father sharply. ''Mother's money? There isn't any,' ' the boy says. ''How d'you know? Has she taken it all?'' the father asks, going on with his nervous search. The boy smiles, starting to enjoy the situation. ''No, she put it somewhere else. She said if she kept it on the shelf, you'd take it all to buy drinks.'' ''Ha, you know!'' the father bends down to smile sweetly at his son. ''Come on, tell me where she hides it.'' The boy looks up at the father whose breath stinks of alcohol and shakes his head in answer to the pleading in the man's eyes. ''Come on, when your mother comes back she'll give it to me anyway. Tell me where it is.'' " Nope.'' ''You're stubborn, just like your mother," the father turns to look around nervously, not knowing where to continue his search. An old photograph on the wall catches his eye. The photograph is in a faded yellow frame. It has meant nothing to him for such a very long time. Now he studies it -- a full-length studio portrait of himself and his wife standing in front of a painted background, a make-believe scene of a bright blue sea, with a boat whose sail hides part of the grey mountains. Painted palms with beautiful, curved trunks are leaden with coconuts. Looking at the photograph, he laughs to himself -- the newly-wedded couple and their dream! That painted cardboard sea with the mountains, boat and coconut palm represented their dream. They had dreams of seeing a white beach and the wide sea once in their lives, of breathing the air from the boundless river that stretched out until it touched the sky, of watching the beautiful people who laughed and played there. For a brief moment laughter stirs in his withered heart. How crazy we were! Now we know that we shall never see the sea, not in our next ten lives. Wave upon wave of nausea rises in his throat. He walks towards the framed photograph, but the watchful boy is quicker. The child leaps forward and draws a white envelope from the back of the frame. “ Heh, let me see how much there is,'' cries the thwarted father. ''What business it is of yours!'' ''Mother told me to take care of it." "I won't take it all. Just enough for a little drink -- I'm going to give up drinking soon.'' ''Nope,'' the boy sidles towards the door. "You'll get hurt if you don't give it to me,'' he scolds, trying to bar the door with his arm. His thought is full of the taste liquor that is to come in late afternoon drinking bout. The boy darts out of the door with his father following close at his heels. At that point of the laterite road, the village is very close by. The child bounds across the road right in front of the thin, dust-covered dog that is heading toward the village. The boy pays no attention to its snarl. He continues to run without hearing his father's ' 'Hey, stop. A rabid dog!" The little boy does not look back. The father lets out his breath in relief when his son manages to safely cross the track of the rabid animal. In his mind, he can see the agonizing death of Ai Pan, his neighbour. With his own eyes, he had seen Pan die from the bite of a rabid dog. The thought of it makes his skin crawl with fear and disgust. Rabid dogs! They are horrible, dangerous beasts that everyone should avoid. There it goes, breathing noisily, emitting low cries. Sticky saliva dribbles from its stiff jaws……. Waves of nausea are rising again, one after another. It comes on suddenly. The longing for the clear, white liquid drives all other thoughts out of his head. The boy is already far down the paddy fields. He races after him, cursing with anger. Running over rough, parched ground, together with his chronic alcoholism and a craving for the clear white liquor, causes a stiffening of his jaws. As he chases his son for the money, saliva begins to dribble from his mouth, his swollen tongue appearing between his teeth. His breathing grows louder and he begins emitting low, animal-like cries …like the beast that has just passed out of sight... The sun moves lower and is partially hidden by the mountain range. Its bright, copper rays suffuse the western sky. The laterite road that runs across the village looks dark against the glow of the sunset. At this evening hour...the thin brown dog covered with dry red dust runs along the laterite road into the village...... ......And falls down, dead. Red dust sticks to the saliva around its mouth, its body stiff, its eyes open and its swollen tongue jammed between its jaws. The sun drops behind the mountains. The copper redness at the hem of the sky dims. All visible things become deep shadows in the dimness. Dog, men and the laterite road -- all dissolve into the invisible flow of Time. (1)The version of sarong, It is case the woman is wearing it up to her armpits covering her breast as she is not wearing a blouse. This is the way Thai women wear panung for bathing.

มีคนเดินผ่านมา ถนนละม้ายสงเคราะห์(02) Excerpt from People Passing Lamai Songkroh Road Collection : The World in My Eyes by Montri Sriyong The S.E.A. Write Award 2007 Translated : Khunying Chamnongsri (Rutnin) Hanchanlash แปลจาก มีคนเดินผ่านมา ถนนละม้ายสงเคราะห์(02) ในรวมบทกวี โลกในดวงตาข้าพเจ้า ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2550 ของ มนตรี ศรียงค์ Photo By Khunying Chamnongsri Hanchanlash เดินผ่านข้าพเจ้า-ทอดเงาเปลี่ยว โดดเดี่ยวเหลือเกินที่เดินดุ่ม Passing me – casting lonely shadow So forlornly walks that walker จากสี่แยกซ้ายมือจากหัวมุม เสียงทุ้มฝีเท้า-ก้าวช้า Dull footfalls – stepping slow from corner of the left crossroad สบตาข้าพเจ้า-ทอดเงาหม่น อีกหนึ่งดั้นด้นคน-แปลกหน้า Those eyes meet mine – shedding dim shadows Another striver – a stranger ฉายเงาว่างเปล่าที่ค้างคา เกาะกุมดวงตาที่ล้าลอย …throwing shades of emptiness that linger and encrust the unfocussed eyes… เดินไปสู่เบื้องหน้า-ชะตากรรม เบื้องหลังความทรงจำ-ต่ำต้อย walks forward – to destiny memories behind - humble, lowly ก่อนร่างนำเงาลับเข้าซอย สิ้นรอยเคยมาปรากฏมี before the body takes its shadow and vanishes into a side street. No trace of ‘what has been’ remains ร่างแล้วร่างเล่าทอดเงาหม่น ถนนแห่งความหวังคนต่างที่ Body after body has cast its shadow Road of hope - Passers from other places ยิ่งวัน ยิ่งเดือน ก็ยิ่งปี ยิ่งทวีจำนวนเกินถ้วนนับ with passing days, months, years, multiply to sheer innumerability ข้าพเจ้าได้ยินเพลงวังเวงเศร้า รอยเท้าเพียงกรุ่นก็ฝุ่นจับ I hear the sweet wail of a sorrowful song Footprints, still pulsing warm, covered in dust แหละล้วนรอยทุกรายล้วนหายวับ พร้อมกับกลิ่นเนื้อกลิ่นเหงื่อไคล And every trace every print evaporate Together with the whiff of flesh and sweat

Chiranan Pitpreecha Translatored : Chamnongsri L. Rutnin Illustration : tookapic at the fusion line, night - day dream - reality sorrow – joy good – bad dark – bright black – white ณ จุดบรรจบ คืน - วัน ฝัน - จริง ทุกข์ - สุข ดี - เลว มืด - สว่าง ดำ - ขาว light and shadow meet, meld, penciling faint thin lines that we cross …unknowing แสงและเงา ดูดกลืนกันและกัน ขีดเส้นแบ่งบางเบา ที่เราก้าวข้าม ไม่รู้ตัว when through the slits, we look behind both sides of the door Then does the heart know whence we came and whither to go เมื่อมองสองด้าน ลอดบานประตู ใจจึงหยั่งรู้ ที่มา-ทางไป a gap opens inviting a glance a light gleams inspiring thought the way out is always there no matter how dim the corner to open or to shut - a point to contemplate… faint and thin gleams the sliver of light under the door จะเปิดหรือปิด ชวนคิดตรองดู แสงเงาใต้ประตู เส้นแบ่ง บาง เบา

กลับไปเยี่ยมเยาว์วัย แม่น้ำรำลึก  Rewat Panpipat The S.E.A. Write Award 2004 Translated: Chamnongsri L. Rutnin จาก กลับไปเยี่ยมเยาว์วัย แม่น้ำรำลึก ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2547 ของ เรวัตร์ พันธุ์พิพัฒน์ Photo by Khunying Chamnongsri Hanchanlash เก้าอี้โยกริมระเบียงฟังเสียงน้ํา On the terrace rocking-chair, he listens to the flowing water งามสงบพลบค่ำระร่ำไหล gushing whispers in the beauteous peace of the falling dusk. เหงาดังว่าน้ำหยดจนหมดใจ Deep loneliness reigns as though the heart is utterly drained. เหลือสิ่งใดไว้บ้างระหว่างชีวิต What, then, remains to fill the space of life? ระหว่างรอแสงจันทร์เขาฝันถึง As he waits for moonlight, he dreams of familiar graces ความละมุนคุ้นซึ้งอันตรึงจิต tenderly, indelibly imprinted in his heart ที่ถักทอต่อเห็นเป็นภาพพิศ They weave themselves into a textured tapestry ทีละนิดละน้อยค่อยแจ่มชัด a series of images that increase in clarity เห็นเด็กชายคนหนึ่งซึ่งขลาดเขลา In it is seen a boy who was foolish and uncourageous โลกกว้างใหญ่วัยเยาว์เขาข้องขัด for he spurned vision of the wide world เรือนริมน้ำหลังหนึ่งถึงอัตคัด And yet loved a poor river-side hut กลับร้อยรัดเขาไว้ ไม่รู้เลือน which held him with loving, unforgettable ties แต่โลกพลันผันเปลี่ยนคล้ายเขียนทราย That world then changed like a word in the sand ก่อนน้ำลบกลบหายไม่แม้นเหมือน effaced by the wipe of a wave ดั่งการร่วงดวงดาวและร้าวเดือน Like the fall of a star or the eclipse of the moon ดั่งการเคลื่อนไปข้างหน้าอย่างว้าว้าง or a forward step into the void. มีความฝันสิ่งใดที่ไปถึง Was there ever a dream reached? ล้วนตักหกตกตึงล้วนแตกต่าง They all fell, broke or changed form แต่ชีวิตนิดน้อยกลับปล่อยวาง Only a small life is left วัยพิสุทธิ์สว่างช่างสั้นนัก... Brief was the time of innocence and light...

Excerpts from Communication Routes By Chokchai Bundit' The S.E.A. Write Award 2001 Translated : Khunying Chamnongsri Hanchanlash จาก วิถีสนเทศ ใน รวมบทกวี บ้านเก่า ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2547 ของโชคชัย บัณฑิต Photo By Khunying Chamnongsri Hanchanlash …So, I sit ฉันนั่งอยู่อย่างนี้ reading words of a poet อ่านกวี-คำประพันธ์ Wisdom of bygone age อ่านปราชญ์แต่ปางบรรพ์ immortal work of a mortal sage ปราชญ์ชีพสั้นงานยืนยง The garden’s saplings ต้นอ่อนในอุทยาน burst out in verdant stems แตกกิ่งก้านบานระหง Breeze-borne leaves touch ลมอ่อนใบร่อนลง water-rings, and rock like boats แตะวงน้ำโล้สำเภา Mind branches, heart roots delve สมองแตกกิ่งใบ to spread cool balmy shades ใจหยั่งรากฝากร่มเงา Our hearts connect - สื่อใจสู่ใจเรา mine and his - the lyrical scribe’s จากใจเขาผู้ขีดเขียน Tiring, I glanced skyward. เมื่อยล้ามองฟ้าบ้าง Changed, wired, the wide world! โยงระยางโลกกว้างเปลี่ยน Electricity lines wind, cross สายไฟทอดสายเวียน telephone television cords… โทรศัพท์โทรทัศน์ Cables, antennae, taut, strung เคเบิ้ลทีวีขึง satellite dishes churn annoyance ดาวเทียมตรึงชวนขึ้งขัด I gazed, eye-filled, at the celled, มองฟ้าเต็มตาชัด bound, lined, wired sky scape ฟ้าถูกจัดสายรัดร้อย Electronic spider weave webs แมงมุมอิเล็กตรอน that grow by stages to shrink the world ไม่หยุดหย่อนใยทยอย A moment’s unawareness โยงใยให้เล็กจ้อย could leaves me out-timed by Time ฉันเผลอหน่อยพลอยตกยุค Earth’s magnitude minimized โลกใหญ่เร่งถ่ายย่อ by unceasing, incessant, information flow ข้อมูลไหลอยู่ไม่สุข Time seems filled with aggression เวลาเหมือนว่ารุก imprisoned by information technology อยู่ในคุกแห่งข้อมูล

ชายผู้ขี่ม้าอย่างมีจุดหมาย Chamaipron Sangkachang Translated: Chamnongsri Rutnin Hanchanlash บทกวี: ชมัยภร แสงกระจ่าง แปล: คุณหญิงจำนงศรี หาญเจนลักษณ์ Illustration : Sergey 1 Buddhist Era 2531 I walked into Suan Mok Tightly grew the tall trees… peaceful and cool พุทธศักราช 2531 ฉันเดินเข้าไปในสวนโมกขพลาราม ต้นไม้สูงขนัดแน่น สงบเย็น 2 A plump monk sat in front of his kuti In triple homage, I prostrated on the sandy earth Cock-a-doodle-doo, crowed a cock on his shoulder พระรูปอ้วนนั่งอยู่หน้ากุฏิ ฉันก้มกราบลงแทบลานทราย ไก่ขัน เอ้ก อี๋ เอ้ก เอ้ก บนบ่าของพระ 3 The monk chuckled as he told a tale Listeners surrounded him It was the tale of a horseman พระหัวเราะหึ ๆ กำลังเล่านิทานให้คนรายรอบฟัง นิทานเรื่องชายผู้ขี่ม้า 4 “Into a village, came a rider Galloping his horse down the road Galloping, galloping, as though in dire haste "ณ หมู่บ้านแห่งหนึ่ง มีชายผู้หนึ่งขี่ม้าโจนโผนมาตามทาง ราวว่ากำลังมีธุระร้อนรน 5 The neighing of the horse resounded As its legs lashed the air And its hoof-prints blew smokes of dust เสียงม้าร้องก้องกังวาน ขาทั้งสองลอยอยู่กลางอากาศ ฝุ่นตลบฟุ้งตามรอยเท้า 6 The people pointed in excitement Where is that rider on the white horse heading? Asked one, It’s a black horse he is riding! Another argued. ผู้คนต่างชี้ชวนกันดูอื้ออึง ชายผู้ขี่ม้าขาวจะไปไหนนั่น คนหนึ่งว่า โอ ชายผู้ขี่ม้าดำต่างหาก อีกคนโต้ 7 A little child with innocent eyes Clear eyes that watched wonderingly He shouted, ‘Where are you going?’ เด็กเล็ก ๆ คนหนึ่งนัยน์ตาใสซื่อ มองด้วยความฉงน ตะโกนถามขึ้น ท่านจะไปไหนนั่น เสียงเซ็งแซ่ถามตาม 8 The rider slackened his pace Looked at the questioner with blank eyes And replied… ‘I don’t know’ ชายผู้ขี่ม้าลดฝีเท้าม้าลง หันมามองผู้ถาม ด้วยนัยน์ตาอันเลื่อนลอย ตอบว่า ไม่รู้สิ 9 Why… Is that so! All the watchers were nonplussed But, you are the rider, the one riding the horse อ้าว..... เสียงผู้คนรายรอบงุนงงสงสัย ท่านเป็นผู้ขี่ม้าเองน 10 The horseman turned Gave a jaded smile and replied “Where ever the horse will take me” ชายผู้ขี่ม้าหันมายิ้มกร่อย ๆ แล้วตอบว่า แล้วแต่ม้าจะพาไป 11 The horse plunged forward, the rider on its back, And disappeared into the forest And… that’s the end of the story ว่าแล้วม้าก็พาชายผู้ขี่ม้ากระโจนลับหาย ไปในชายป่าเบื้องหน้า นิทานจบเพียงเท่านี้" 12 The monk chuckled And looked into the listeners’ eyes Silence reigned พระผู้เล่าหัวเราะหึ ๆ มองตาผู้คนโดยรอบ เงียบทั้งลานทราย 13 “Your lives are like the rider,” Said the monk. “On horseback, But still not knowing where to go” พระว่า "ชีวิตพวกท่าน ก็เหมือนชายผู้ขี่ม้านั้น ขึ้นมาอยู่บนหลังม้าแล้ว ยังไม่รู้ว่าจะไปไหน 14 The monk was named Buddhadassa He was not an aimless rider But a rider with the clearest purpose พระรูปนั้นชื่อพุทธทาส เขามิได้เป็นชายผู้ขี่ม้าโดยไร้จุดหมาย แต่เป็นชายผู้ขี่ม้าโดยมีจุดหมายแจ่มชัด 15 He would slave for the Lord Buddha Devoting his life to the perpetuation Of the Dharma เขาตั้งใจเป็นทาสพระพุทธเจ้า สืบต่อพุทธศาสนา โดยการเรียนรู้และเผยแผ่อย่างสุดจิตสุดใจ 16 None need ask his destination For he has announced it for all to hear I’m riding the horse, knowing exactly where to go คนรายรอบไม่ต้องตะโกนถาม หากเขาตะโกนบอกเองว่า ตัวกูของกู กูปล่อยวางแล้ว กูขึ้นม้าแล้ว กูรู้ด้วยว่ากูจะไปไหน 17 “Because this arises That comes into being It’s the wheel of Dependent Origination” "เมื่อมีสิ่งนี้ จึงมีสิ่งนั้น 18 “Be not distressed For things are as they are” "อย่าทุรนร้อน ทุกอย่างเป็นเช่นนั้นเอง "ตถตา" 19 “The world is subject to a perpetual state of Impermanence, conflict and not-self Come, seek the coolness of Nirvana "โลกนี้เป็นไตรลักษณ์ จงแสวงหาความเย็นเป็น "นิพพาน" เถิด" 20 Come, people, come Take the rein of your horse of life And, with mindfulness, ride to your destination "มนุษย์เอย จงขี่ม้าแห่งชีวิตของตนเอง ไปสู่จุดหมายด้วยสติอันสมบูรณ์เถิด" 21 He who told the tale has reached his destination How about the listeners? Have they chosen theirs? วันนี้ พระผู้เล่านิทานได้ไปสู่จุดหมาย ปลายทางแห่งชีวิตแล้ว เหลือแต่คนฟังนิทานเท่านั้น ที่จะเลือกจุดหมายปลายทางแห่งชีวิต ด้วยตนเอง ชมัยภร แสงกระจ่าง/Chamaipron Sangkachang มิถุนายน 2548/June 2005

นครวัด นครธม พนมเปญ Poet: Chintana Pinchaleo Translated: Chamnongsri Rutnin Photo : bampilo ,Illustration : Indigo สุริยะวรมันจะกันแสง Suriyavaraman will weep ศิลาแลงทุกก้อนก็กร่อนไหว Each massive laterite block will shudder พระบาทไชยวรมันผู้บรรลัย Sobs will rack long-dead Jayavaraman จะร่ำไห้โหยสะอื้นด้วยปืนกวน With each vicious spat of the gun "ตัวกูผู้ทรงสิทธิศักดิ์ “I, the very Zenith of Power, once held sway อาณาจักรกัมพุชภาศวร Over the mighty Kampuchean Empire นครวัดนครธมสมควร My imperial command mandated สฤษฏิ์ล้วนด้วยฤทธิ์มหิศรา Magnificent Ankor Wat and Ankor Thom ศิลาเท่าเหย้าเรือนเขยื้อนยาก To worship me, men toiled and lugged ฉุดลากชะลอผ่านด่านป่า House-sized rocks through jungle-gates มือคนก่นสลักลักษณา Men hand-chiseled immense rocks เป็นสุสานศิลาบูชากู To erect glorious graveyards of stones นครธมก่อนล่มก็ไพโรจน์ Before its fall, majestic Ankor Thom ชวยโชติสิทธิศักดิ์อักขู Dazzled mortals with imperial splendour โลเกศวรเพ่งเล็งดู Surmounted by the sculptured faces คือปูชนีย์อ่าบายน Of the all-seeing Avalokesavara แต่เนิ่นนานกาลก่อนกูนอนนิทร สุขสถิตเทียมเทพเสพกุศล เหวย ไอ้ขอมใหม่ใจวิกล คำรนปืนเป่าปลุกกู เหม่ เหม่ ชิชะ จะมาหมิ่น How dare they challenge me, so brazenly, ไอ้ทมิฬยุคใหม่ไม่อดสู These murderous brutes of the new days ระเบิดเปรี้ยงปืนก้องคะนองภู Blasting the echoing hills with gun-blaze มันจะหลู่ล้างพันธุ์มันให้เตียน From Earth’s face I shall wipe their cursed race! โลเกศวรสี่พักตร์พักเพ่ง Sublime, four-faced Avalokesavara gazes แลเล็งโลกอันหันเหียน On the continuously changing world ชั่วกัปกัลป์พันฉนำจำเนียร On the eternal state of uncertainties แปรเปลี่ยนเหตุการณ์ทุกด้านไป" On the unending chain of changes" จึ่งวันนี้สี่พักตร์เบือนพักตร์หมอง Today, an inexpressible sadness ทุกพักตร์ต้องตรมหม่นทนไม่ไหว Fills each of the four sacred faces โอ้ลูกขอมฆ่าขอมตรอมกระไร For, by Kmer sons are Kmers slaughtered เพียงผิดใจเพื่อนพ้องจึงจองเวร Just because friends conflicted with friends เปรี้ยง เปรี้ยง เสียงปืนครืนปืนประหัต Bang…bang…blasted the savage guns นครวัด นครธม ล่มเขมร Ankor Wat, Ankor Thom… Kampuchea disintegrates แต่ละศพทบถมพนมเปญ In Phnom Penh, corpses piled on corpses ถึงไศเลนทร์โศกด้วยผู้ม้วยมรณ์ As Sailanthara mourned the dead โอ้กัมพุชดุจมหาอาณาจักร Oh, the once-great empire, Kampuchea, ซากปรักพยานฤทธิ์มหิศร Fallen reminder of boundless might ทิ้งอดีตกรีดเศร้าเป็นเงาซ้อน The Past casts sad shadows ปัจจุบันนั้นร้อนระอุภัย On the flaming rage of Present สุริยะวรมันจะกันแสง Suriyavaraman will weep ศิลาแลงสี่พักตร์ จักร้องไห้ Sacred four-faced laterite image will wail เมื่อลูกขอมฆ่าขอมยอมยอบภัย For, when Kmer sons slaughter Kmers, แล้วจะเหลืออะไรไว้ภูมิใจตน? Whatever is there that remains for pride? แปลจากบทกวีเรื่อง ยักษ์ใหญ่-ตื่นเถิด ตอนที่ 4 นครวัด-นครธม-พนมเปญ ของ จินตนา ปิ่นเฉลียว บทกลอนภาษาไทยอ้างอิงจาก https://aromklon.com/index.php?topic=1133.10;wap2

Saksiri Meesomsueb Translated: Khunying Chamnongsri L. Rutnin Poem from S.E.A. Write Award-Winning (1992) Collection : That Hand is white จาก บทกวี ถุงมือ ในรวมบทกวีรางวัลซีไรต์ มือนั้นสีขาว ของ ศักดิ์ศิริ มีสมสืบ เดี๋ยวนี้มือใส่ถึงมือจับมือกัน Today , gloved hands touch gloved hands เปลี่ยนมือเปลี่ยนถุงพลันไม่ซ้ำถุง Hands change gloves change, Never ever staying the same มือใส่ถุงมืออนามัย Hands in sanitized gloves อุ่นเนื้อมิได้สัมผัสเนื้อ Flesh does not feel flesh’s warmth น้ำมือมิได้สัมผัสเนื้อ Essence of hands does not mix น้ำมือมิได้เจือกับน้ำมือ And blend with essence of hands เกิดอะไรขึ้นหรือกับมือคน Whatever had happened to human hands มือเด็กเปลือยเปล่าสับสน A child’s hand is OK. Bare and wondering คุ้ยค้นไปตามประสา It explores as children’s hands do ควานหาไปทุกแห่งหน It gropes everywhere it can กองขยะมากล้นค้นรื้อ Countless piles of garbage in which to search พานพบถุงมือทิ้งแล้ว It finds a thrown-away glove ตื่นใจสวมใส่มือพลัน Oh excitement! At once puts it on มือนั้นถอดออกก็ง่ายดาย The glove is so easy to take off จนมือหนูโตกว่านี้ Until your hand grows bigger จะถอดยากเต็มทีน่าใจหาย Then it won’t be so easy

Saksiri Meesomsueb Translated : Khunying Chamnongsri L. Rutnin Poem from S.E.A. Write Award-Winning (1992) Collection : That Hand is White แปลจาก เด็กล้างจาน บทกวีในชุดรวมบทกวีซีไรต์ มือนั้นสีขาว ของ ศักดิ์ศิริ มีสมสืบ Illustrated by Indigo กรุ๋งกริ๋ง ช้อนกระทบจาน Kroong kring’ rings spoons on plate เสียงจานซ้อนจาน Clatters of plates piling on plates สะท้อนสะท้านกังวานไกล Resounding reverberating for miles จานเก่าว่างเปล่าถูกลำเลียงไป Empty used plates are taken out จานใหม่เต็มเปี่ยมถูกลำเลียงมา Loaded new ones are brought in คนกินคนเก่าทยอยออกไป Eaters who have eaten gradually go out คนกินคนใหม่ทยอยเข้ามา Eaters who haven’t eaten gradually come in เศษอาหารจานละนิดละน้อย Little leftovers are left on the plates ค่อยค่อยสูงขึ้นสูงขึ้น Gradually piling higher and higher กระทั่งกองสูงทะมึนมหึมา Until grown terribly big and high สูงขึ้นสูงขึ้นไปถึงฟ้า Higher and higher, they’re touching the sky จนถึงเมฆแล้วเจ้าเด็กล้างจาน Now they have reached the clouds Oh, little dishwasher child พอกินไปได้หมื่นแสนล้านปี Enough food for ten thousand โลกนี้ยังมากมีหรอกอาหาร Hundred thousand, a million years จันทร์เอ๋ยจันทร์เจ้า Moon, oh, dear Moon, ข้าไม่ร้องขอข้าวหรอกจันทร์จ๋า I won’t ask you for rice, dear Moon

Saksiri Meesomsueb The S.E.A. Write Award 1992 Translated : Khunying Chamnongsri Hanchanlash จาก บัง ใน รวมบทกวี มือนั้นสีขาว ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2535 ของ ศักดิ์ศิริ มีสมสืบ Illustration : Kwang จ้องอ่านผ่านวูบเธอเหลียวหลัง Stare, read, rush past, look back แล้วบอกเสียงดังว่าพ่อจ๋า In loud voice she cries, father dear, อีกสิบกว่ากิโลเมตรก็เข้าเมือง It’s only ten kilometers to the city ทิวเขาที่เห็นแต่ไกล The distant mountain range ยิ่งใกล้ก็ยิ่งยิ่งใหญ่ Grows big, big looming near เธอเอานิ้วบังไว้จนแนบตา She hides it fingers pressed to eyes ยิ่งใหญ่นักหนาแต่นิ้วบัง So great yet hidden by the fingers เมื่อเห็นทิวเขาแต่ไรไร When the mountains come in sight ก็เห็นองค์พระได้แต่เมื่อนั้น The Buddha image is then seen ยิ่งใกล้เมืองก็ยิ่งยิ่งใหญ่ The closer to one city the bigger he becomes องค์ท่านบังภูเขาไว้อยู่เบื้องหลัง Until the mountain is hidden behind ท่านนั่งหันหน้ามายังเมือง He sits facing the city ค่ำแล้วเรืองเรืองอยู่เบื้องล่าง That glimmers below as evening falls ข้ามสะพานผ่านเข้าใจเมือง Over the bridge into the city’s heart ตึกรามเขื่องค้ำง้ำเงื้อม Great blocks of building tower high รถราหลายหน้าแตกต่าง Many cars with so many different faces หลายรูปหลายร่างหลายรุ่น Different models, different shapes ดั่งมดน้อยวิ่งวุ่นระหว่างตึก Run like busy ants between buildings … พ่อหยุดรถกึกกะทันหัน … All of a sudden Father slams the brakes รถข้างหน้าชนกันกระชั้นชิด Car in front has crashed into another ทุ่มเถียงกูถูกมึงผิด Squabbling—you’re wrong I’m right กระทบกระทั่งมิยั้งคิดเคียดแค้นเคือง Angering, fighting, not stopping to think ละเมิดกฎ เขียว แดง เหลือง Ignoring rules of green yellow red รถราวุ่นไปทั้งเมือง คุณพระช่วย Car-chaos in a city crazied, Buddha help! ลูกพึมพำ จริงด้วยพระอยู่ไหน The child murmurs, yes, Where’s the Buddha so majestic and great ที่เห็นสง่าแต่ไกลไกลก่อนเข้าเมือง That we saw in the distance Before entering the metropolis ตึกรามค้ำเขื่อง Here in the heart of the city These great big buildings บังตาคนกลางเมืองมิอาจเห็น Must have hidden him From the city people’s eyes

เปลี่ยน Saksiri Meesomsueb The S.E.A. Write Award 1992 Translated : Khunying Chamnongsri Hanchanlash จาก เปลี่ยน ใน รวมบทกวี มือนั้นสีขาว ผลงานรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ปี 2535 ของ ศักดิ์ศิริ มีสมสืบ Illustration: Indigo ก้อนดินก็ระเบิดได้ A Clod of earth can burst ขว้างไปแตกเปรี้ยงเสียงก้อง Flung in thunderous explosion หงายท้องล้มตายต่อหน้า Foes fall flat right there แล้วเสกคาถาให้กลับฟื้น Then revived with a mantra ปืนไม้ก็ฆ่าได้ Wooden guns can kill เห็นเป็นปืนจริงใช่ปืนไม้ When seen as real ปลิดชีวิตคนได้เป็นผักปลา Slaying throngs of enemy แล้วขยี้ใบไม้ทาให้กลับฟื้น Then revived with a magic leaf เด็กโกรธกันชูโป้ง Kids gesture anger พ้นชั่วโมงดีกันพลันชูก้อย In minutes they gesture peace เด็กโตแกล้งเด็กน้อยจนร้องไห้ The bully teases the lil’ un into tears กลับบ้านฟ้องพ่อ ลูกเจ็บใจ Lit’un goes home to Dad telling of his hurt นั่นเป็นเพียงปืนไม้พ่อไม่รู้ Dad doesn’t know พ่อมาเคืองแทนแค้นขู่ The fake nature of the gun เข้ารัวบ้องหูเจ้าตัวแกล้ง Dad drills the teaser’s ear แล้วแย่งหักปืนไม้ที่หักทิ้ง With fury and threats Seizes the wooden gun and breaks it, เขาเห็นเป็นปืนจริง จริงจริง แล้ว Not knowing it was but wood Now the teaser sees it as real, real นั่นมือเขาเริ่มเติบใหญ่ There, his hands are growing เห็นปืนจริงเป็นปืนไม้สนุกมือ He sees real guns as wooden play-guns แค้นเคือง ที่คุณปลูกไว้ The anger you planted ได้เปลี่ยนปืนไม้ที่เขาถือ Has changed the wooden gun in his hand

รำลึกทวนรอยเท้าแห่งวิถี Saksiri Meesomsueb Translated: Chamnongsri L. Rutnin Illustration: LittleLark นกกระดาษตระหนกพร่านบินร่านร่อน ว่ายว่อนเวิ้งฟ้าน้ำตาเจิ่ง Paper birds panicked into flight Reeling in vast tear-filled skies โครมครืน...ตื่นเตลิดกระเจิดกระเจิง เปิดเปิง...ปืนอีโบ๊ะรัวโละเละ Boom, Boom..... scattered in fright Bang, Bang... ee-poh guns broke the air สาดกระสุนลูกชำมะเลียงรัวกระหน่ำ เจ้าตาคมล้มคว่ำลงโผละเผละ Shot out chamaliang bullets Bright-eyed ones dropped drooped เลือดตกอกแตกแหลกเละ หยดหมาดหยาดเหมะดังเม็ดมณี Eye-balls burst - broke and bled Blood dripped dropped like prized gems เนื้อนวลปริแตกแยกออก ลิ่มหลาวยาวกว่าศอกตอกเต็มที่ Smooth flesh breached By powered thrust of iron blades โหยกรีดหวีดร้องก้องปฐพี ค่าแค่เสียงแมลงหวี่ วู่วี่ดัง Screams reverberated through the land But valued no more than fruit-flies’ buzz โยกเอยโยกเยก น้ำตาท่วมเมฆมิหยุดหลั่ง Back and forth, back and forth Tears flooded the clouds กระต่ายน้อยลอยคอท้อประดัง เหนี่ยวยอดฟ้าคว้าหวังก็พังครืน Little rabbit, up to its neck in despair, Grabbed heaven-spire and dragged hope crashing ปีศาจรุ้งพุ่งพาดฟาดสาย พุ่งปลายทะลวงอกอันตกตื่น Rainbow ghost lunged his lightening rod Ripping through startled chest รุ้งดื่มเลือดจนเหือดร่าง...ฟ้าครางครืน ระคนเสียงประเปรี้ยงปืนกำราบปราม Rainbow ghost sucked dry the blood The sky-moans mixed with fierce gun-fires ต้นมะขามต้นนี้หรือต้นไหน เปีย จุก แกละ ร่ำไห้สะอื้นถาม Was it this tamarind tree or some other? Sobbing Pigtail, Topknot and Glae queried กิ่งนี้หรือกิ่งไหนเล่าไม้งาม ที่นงราม เจ้าเนื้อแน่นถูกแขวนคอ Was it on this branch or another, pretty tree, That they hung the darling maid? ลมวูบกิ่งไหวร่างไกวแกว่ง ถูกตีต่อยห้อยต่องแต่ง...ถีบเตะต่อ Breezes blew, branch bent, body swung Beaten, battered, kicked as it hung ไม่ครวญคร่ำไม่ร่ำไห้ไม่ตัดพ้อ เชือดรัดคอแน่นซิหนอจึงเงียบไป No words, no cries, no recrimination Was the rope so tight that you’re silent? เจ้าตาปลิ้นลิ้นห้อยย้อยถึงคาง มือสองข้างกำแน่นแค้นไฉน Your eyes bulged, tongue hung out Is it rage that so knotted your fist? แค้นเคืองขอให้ขาดพร้อมขาดใจ.... ....เขาฌาปนกิจให้ด้วยเผายาง Let anger dissolve as breath dissolves For your corpse they cremated with burning tires เขาเอามือป้องปากเป็นลำโพง กุข่าวป่าวโปงอยู่โป้งป้าง Their cupped hands make megaphones To trumpet the news they concocted ว่าเราเป็นกลากเกลื้อนแถมเรื้อนกวาง ว่าหัวแดง พุงด่าง ก้นเป็นดวง That we were a fungal and leprous lot With spotted hinds and scarlet heads ว่าแล้วเขาปาระเบิดลูกมะกอก ปืนอีโบ๊ะหมื่นกระบอกก็รับช่วง Then they threw olive grenades Ten thousand ee-poh guns responded ห่ากระสุนลูกชำมะเลียงก็ลิ่วทะลวง ปลดชีวิตปลิดร่วงลงนอนราย Spattering Chamaliang bullets Smashing lives, scattering bodies ไม่ตายหรอกกรอกลูกหว้ายาวิเศษ ที่นอนรายตายก็พลิกหงาย None died but revived by magic wah The dead were quickened with life ฆ่าไม่ตาย ค่าไม่ตาย ข้าไม่ตาย เจ็บก็หาย ตายก็ฟื้น ตื่นใจจริง Not killed, not dead, we’re alive the wounded cured, the dead revived ยังไม่ตาย เรายังอยู่ สู้ยืนหยัด ฝันและหวังยังแจ่มชัดจรัสยิ่ง Not killed, still here, standing fast Hope and dreams beacon-bright เลือกจำแนกแยกแยะและคัดทิ้ง เก็บบางสิ่ง ทิ้งบางอย่างหาทางชนะ We select, analyze and set aside Keep this, discard that, to find the win-way เธอฝ่ายหนึ่ง ฉันฝ่ายหนึ่งพึงแจ่มชัด แตกต่างอย่างยืนหยัดถือสัจจะ You on your side, we on ours Differing yet steadfast. With Truth ข้ามขุนเขาอวิชชาสู่อารยะ เอาชนะด้วยปัญญาสมค่ามนุษย์ Let’s cross the peaks of ignorance To reach victory through wisdom of Man เคียดแค้นเคืองใจดังไฟเผา บาปหนหลังระหว่างเราให้สิ้นสุด Like fire burns the vengeful heart So let die the hatred of days past "ศัตรูยังคงอยู่ให้สัประยุทธ์ คือโมหะแห่งมนุษย์ฉุดสำนึก" “Foes to be fought is the abasing Delusion That inhabits the human mind” เถิดเหน็บปืนก้านกล้วยไว้ข้างฝา สร้างเสริมปัญญาไว้สู้ศึก Come...lay banana guns ‘gainst the wall And hone our wits for the vital war ให้เจนจัดรัดกุมลุ่มลึก ตรึกตรอกครรลองศึกสันติวิธี Make it sharp of edge and great of depth Set tactics, draw strategics of peace หก ตุลา สอง ห้า หนึ่ง เก้า รำลึกทวนรอยเท้าแห่งวิถี Sixth October 1976 Retracing footprints on the path หักนิ้วนับที่ละนิ้วนิ้วละปี หมดมือตีนพอดีนะเพื่อนรัก (Count off a finger or a toe for each year Through both hand and both feet, dear friends หักนิ้วนับจากวันนั้นถึงวันนี้ ยี่สิบปีพอดีแล้วเพื่อนรัก Counting fingers from that day to this It’s been exactly twenty years, dear friends) หักนิ้วนับจากวันนั้นจนวันนี้ ยี่สิบปีพอดีแล้วเพื่อนรัก Counting fingers from that day to this It’s been exactly twenty years, dear friends 6th Oct. 1996