ภาพจาก https://www.imdb.com/title/tt1057500/mediaviewer/rm1632181761?ref_=ttmi_mi_typ_pos_1
"อภัยช่วยปลดปล่อยจิตวิญญาณและขจัดความกลัว นั่นคือเหตุผลที่ว่า ทำไม 'อภัย' จึงเป็นอาวุธที่ทรงพลานานุภาพ /Forgiveness liberaates the soul. It removes fear. That is why it is such a powerful weapon"
เนลสัน เมลเดลลา ใน Invictus
วิดิโอบันทึกสนทนาสกัดบทเรียนจากภาพยนตร์ Invictus โครงการภาพยนตร์กับผู้สูงอายุ ครั้งที่ 7
วันที่ 24 พฤษภาคม 2559
โดย หอภาพยนตร์แห่งชาติร่วมกับศูนย์ฝึกสมอง โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
ณ อาคารแพทยพัฒน์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
ผู้ร่วมสนทนา ศ.ดร.พระคำหมาย ธัมมสามิ คุณหญิงจำนงศรี หาญเจนลักษณ์ และผศ.นพ. สุขเจริญ ตั้งวงษ์ไทย
เรื่องย่อ Invictus เล่าเรื่องราวของ แนลสัน แมนเดลลา เจ้าของรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพ กับการใช้กีฬาเพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ของคนต่างสีผิว อันเป็นความขัดแย้งหลักในประเทศแอฟริกาใต้ หนังได้แสดงให้เห็นการก้าวข้ามความขัดแย้งของแมนเดลลา ที่เริ่มต้นจากการก้าวข้ามความขัดแย้งในตัวเอง ที่ถูกกระทำและติดคุกเป็นนักโทษการเมืองนานกว่าสามสิบปี
ในคุกนี้เองที่ เมลเดลาได้ปลดปล่อยจิตวิญาณของตนเอง ในขณะที่ร่างกายถูกคุมขัง ดังบทกวี Invictus ของ William Ernest Henley ที่เมลเดลลากล่าวถึงในหนัง วรรคสุดท้ายของบทกวี ที่ว่า " I am the master of my fate, I am the captain of my soul."
คุณหญิงจำนงศรี ได้ยกประเด็นนี้มาชวนสนทนา ว่า มนุษย์ส่วนใหญ่ อาจไม่รู้ตัวว่าถูกกักขังอยู่ในคุกของทัศนคติ "เราก็อยู่ในคุกเหมือนกัน เป็นคุกของทัศนคติ คือเราเห็นอย่างนี้ ใครอยู่ข้างนอกกำแพง เราก็เห็นว่าไม่ใช่ หรือ ไม่ชอบ หรือ ขัดแย้ง มันเหมือนเรากั้นตัวเองเอาไว้โดยที่ไม่รู้ตัว บทกลอนที่แมนเดลลาใช้มัน เหมือนเรื่องของจิตของเรา จริง ๆ แล้วเราสามารถที่จะทำให้จิตขึ้นเหนือกำแพงนั้นได้ คือกำแพง
ของทัศนคติของการชอบ การไม่ชอบ ของการแบ่งเป็นฉัน เป็นเขา เป็นขาว เป็นดำนะคะ เพราะฉะนั้นชัยชนะที่แท้จริงของจิตคือการก้าวข้ามการแบ่งแยก หนังเรื่องนี้เป็นหนังที่เกี่ยวกับชัยชนะ แต่ไมใช่ชัยชนะแบบขาวกับดำ แต่มันเป็นชัยชนะของจิตที่เหนืออคติ เป็นเรื่องของอุเบกขาและก็ไม่ใช่อุเบกขา
ที่วางเฉย แต่เป็นอุเบกขาที่เมื่ออยู่บนอุเบกขานั้นแล้วนี่ มันมีการกระทำ" เป็นจิตที่อยู่เหนืออคติ ซึ่งไมใช่การวางเฉย แต่มีการลงมือเพื่อให้ได้ชัยชนะนั้นมา
นอกจากอคติอันเป็นที่มาของความขัดแย้งและการให้อภัยเพื่อปลดปล่อยจิตวิญญาณแล้ว คณะวิทยากรยังได้พูดคุยในอีกหลากหลายประเด็นน่าสนใจ สามารถชมฉบับเต็มได้จากวิดิโอข้างต้นและสามารถชมการสนทนาเกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องอื่นๆ ในโครงการภาพยนตร์กับผู้สูงอายุ เรื่องอื่นๆ ได้จาก ช่อง Youtube ของ หอภาพยนตร์แห่งชาติ